Mục đích của khảo sát chi phí tối thiểu cho cuộc sống là nhằm đánh giá mức sống trung bình người lao động, từ đó cung cấp cơ sở để người lao động có thể tham khảo khi kí kết hợp đồng lao động, tham gia vào quan hệ lao động. Bên cạnh đó, DTK Consulting cũng hi vọng khảo sát này sẽ giúp các doanh nghiệp có thêm căn cứ để ra quyết định về tiền lương một cách hợp lý nhất.
Thời điểm thu thập số liệu khảo sát là tháng 01/2014. Năm 2014, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tăng (bình quân) 4,09% so với năm 2013. Do vậy, khi sử dụng số liệu từ khảo sát này cho năm 2015, nên cộng thêm 4% cho sát thực tế.
1. LỜI MỞ ĐẦU
Căn cứ vào Điều 91 của Bộ Luật lao động năm 2012 về mức lương tối thiểu, mức sống tối thiểu có thể được hiểu là tổng hợp các chi phí thỏa mãn những nhu cầu sống tối thiểu của người lao động trong một thời kỳ nhất định, là mức chi phí thấp nhất để duy trì sự sống và tái sản xuất sức lao động cho bản thân người lao động và gia đình họ, trong điều kiện giá hàng hoá, dịch vụ thiết yếu nhất, bình dân nhất tại nơi cư trú. Đây là cơ sở quan trọng để xác định mức lương tối thiểu. Mức sống tối thiểu của người lao động hưởng lương được đảm bảo thông qua mức lương tối thiểu và phúc lợi công cộng. Chính vì vậy, việc xác định mức sống tối thiểu của người lao động đúng, hợp lý làm cơ sở để đề xuất mức tiền lương tối thiểu phù hợp luôn được quan tâm. Tuy nhiên, trên thực tế, việc làm này còn nhiều khó khăn, bởi các khoản chi tiêu cho nhu cầu tối thiểu được liệt kê như ăn, mặc, ở, đi lại, học hành, hưởng thụ văn hóa tinh thần của bản thân người lao động và con cái họ chưa được tính đúng, tính đủ.
II. NỘI DUNG BÁO CÁO
1. Khái quát
Khảo sát được tiến hành trong tháng 01/2014, đã thu hút được sự quan tâm của khá nhiều người lao động trẻ. Cụ thể như sau:
- Đối tượng tham gia khảo sát: Những người đi làm không có người phụ thuộc, những người mới tham gia thị trường lao động và sinh viên mới ra trường đang tìm kiếm việc làm. Số lượng tham gia trả lời khảo sát: 51 người.
- Mục đích của khảo sát là nhằm đánh giá mức sống trung bình của các đối tượng trên, từ đó cung cấp thêm cơ sở để người lao động có thể tham khảo khi kí kết hợp đồng lao động, tham gia vào quan hệ lao động. Bên cạnh đó, DTK Consulting cũng hi vọng khảo sát này sẽ giúp các doanh nghiệp (DN) có thêm căn cứ để ra quyết định tiền lương một cách hợp lý nhất.
- Phạm vi khảo sát: Hà Nội và khu vực phụ cận.
Bảng 1: Thành phần tham gia khảo sát
Nghề nghiệp |
Số lượng
(người) |
Phần trăm |
Hành chính |
9 |
18% |
Nhân sự |
4 |
8% |
Kế toán |
3 |
6% |
Kinh doanh |
5 |
10% |
Kỹ thuật |
3 |
6% |
Công nghệ thông tin |
2 |
4% |
Y tế -Giáo dục |
11 |
22% |
Khác |
14 |
27% |
Tổng |
51 |
100% |
Trong số 51 người tham gia trả lời khảo sát, mức thu nhập hàng tháng của một người chủ yếu dao động trong khoảng từ 3- 7 triệu đồng (70%). Đối tượng tham gia khảo sát chủ yếu là sinh viên mới ra trường, những người mới đi làm với số năm kinh nghiệm dưới 1 năm (30%) và từ 1- 3 năm (19%).
2. Phân tích
Mức sống tối thiểu của nguời lao động được xác định dựa trên các tiêu chí về ăn, mặc, ở, đi lại, giáo dục và tiết kiệm. Cụ thể:
2.1 Chi phí Ăn: Theo kết quả khảo sát, chi phí tiền ăn hàng tháng mà mỗi người lao động phải bỏ ra được thể hiện trong Biểu đồ 1:
Nhìn vào biểu đồ có thể thấy rằng số người lao động có mức chi tiền ăn trong khoảng từ 1-1,5 triệu đồng là cao nhất, chiếm 37% trong tổng số người được khảo sát; 33% số người được hỏi có mức chi phí tiền ăn tối thiểu hàng tháng là dưới 1 triệu đồng.
2.2 Chi phí Mặc:
Trong Biểu đồ 2 là chi phí mặc trung bình năm của người lao động:
Hơn một nửa số người tham gia trả lời khảo sát (51%) cho rằng mức chi phí mặc tối thiểu trong 1 năm là hơn 3 triệu, 31% số người được hỏi chi dưới 2 triệu đồng/năm cho khoản mặc.
2.3 Chi phí Nhà ở: Chi phí nhà ở được khảo sát cho 2 nhóm đối tượng: ở nhà thuê và ở nhà riêng. Đối với đối tượng ở nhà thuê, mức chi phí bao gồm chi phí thuê nhà, tiền điện, nước, Internet hàng tháng. Kết quả khảo sát cho thấy có 18% số người được hỏi trả lời rằng chi phí nhà ở hàng tháng của họ dưới 1 triệu đồng, 44% từ 1- 2 triệu đồng, 9% từ 2- 3 triệu đồng và 5% trên 3 triệu đồng. Số liệu này cho thấy rằng hầu hết những người được khảo sát phải ở nhà thuê. Chỉ có 6 trong tổng số 51 (chiếm 12%) người được hỏi là ở nhà riêng. Với những người này mức chi phí nhà ở (tiền điện, nước, Internet hàng tháng) chủ yếu dao động trong khoảng từ 300- 500 nghìn đồng.
Xin đọc tiếp Phần 2 từ đây.
DTK Consulting, 27/12/2014
|