Bản tin Số 76
(CPI tháng 3/2014)
Dành cho các Đối tác là tổ chức
và các Cộng tác viên
Môi trường vĩ mô
Tầm quan trọng của việc theo dõi CPI
Một yếu tố có tác động lớn trong ngắn hạn và trung hạn đối với doanh nghiệp (DN) và người tiêu dùng là chỉ số giá tiêu dùng (CPI), với ảnh hưởng đến các chi phí đầu vào, đầu ra của DN, sức mua thực tế của đồng lương và chất lượng cuộc sống của người lao động (NLĐ), đặc biệt là nhóm ở các ngạch lương thấp. CPI cũng ảnh hưởng lớn đến lãi suất cho vay, khả năng huy động vốn và trả lãi của doanh nghiệp, do vậy tuy chỉ là một chỉ số song CPI có thể tác động tích cực hoặc tiêu cực đến sự phát triển kinh tế.
Chỉ số giá tiêu dùng
Theo Tổng cục Thống kê công bố, chỉ số giá tiêu dùng tháng 3/2014 giảm 0,44% so với tháng trước. CPI tháng Ba giảm sâu một mặt do nhu cầu tiêu dùng sau Tết Nguyên Đán giảm và giá các mặt hàng nhanh trở về mặt bằng trước Tết. Mặt khác, do kinh tế trong nước gặp khó khăn nên người dân có xu hướng tập trung mua sắm những mặt hàng thiết yếu phục vụ đời sống, sinh hoạt hàng ngày (xem Biểu đồ 1).
Chỉ số giá tiêu dùng tháng 3/2014 tăng 0,8% so với tháng 12/2013, mức tăng thấp và giảm dần kể từ năm 2012 và tăng 4,39% so với cùng kỳ năm trước. Chỉ số giá tiêu dùng bình quân quý I năm nay tăng 4,83% so với bình quân cùng kỳ năm 2013, đây là mức tăng thấp nhất trong 10 năm trở lại đây
Một số yếu tố chính tác động đến CPI quý I năm nay là: (1) Lượng nông sản trên thị trường dồi dào nên giá lương thực, thực phẩm chỉ tăng nhẹ trong những ngày cận Tết Nguyên đán, sau Tết trở về mặt bằng giá trước đó; (2) Các ngành chức năng và địa phương thực hiện tốt việc dự trữ hàng hóa, bình ổn giá thị trường, phục vụ nhu cầu tiêu dùng tăng lên trong dịp Tết của dân cư nên không xảy ra hiện tượng tăng giá đột biến như một số năm trước đây; (3) Sản xuất còn gặp khó khăn và sức mua của thị trường thấp nên một số loại sản phẩm hàng hóa tiêu thụ chậm.
Bảng 1: Mức tăng CPI so với 01/07/2013
|
CPI T7/2013 |
CPI T2/2014 |
CPI T3/2014 |
So với tháng trước |
100,27% |
100,55% |
99,56% |
So với 01/7/2013 |
100,27% |
104,82% |
104,36% |
Tính từ đầu tháng 7/2013 (thời điểm mốc để theo dõi diễn biến CPI phục vụ việc điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh từ góc độ thuế thu nhập cá nhân), sau 9 tháng CPI tăng 4,36% (tương đương 5,81%/năm), vậy nếu tính một cách “tỷ lệ” thì sau 41 tháng hay vào cuối tháng 11/2016, CPI sẽ tăng 20% so với mốc 01/07/2013. Khi đó sẽ cần điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh từ góc độ thuế thu nhập cá nhân (xem Bảng 1).
Biểu đồ 1:
Từ góc độ quản trị nhân lực, xét đến mức chi phí tối thiểu cho cuộc sống của đại đa số người lao động (nhóm NLĐ này có thu nhập thấp và trung bình), chỉ số CPI của nhóm “hàng ăn và dịch vụ ăn uống” đáng được quan tâm nhất. Nếu so với tháng 3/2013 thì CPI của nhóm này tăng 2,89%; trong khi đó nhóm “ăn uống ngoài gia đình” (liên quan đến mặt bằng giá bữa ăn trưa của NLĐ tại các cơ sở dịch vụ) có mức tăng cao hơn một chút: 3,91% (xem Bảng 2).
Bảng 2: Chỉ số giá tiêu dùng tháng 3/2014
(Số liệu trích từ website của Tổng cục Thống kê)
Chỉ số giá vàng tháng 3/2014 tăng 3,31% so với tháng trước; tăng 3,33% so với tháng 12/2013; giảm 17,97% so với cùng kỳ năm trước. Chỉ số giá đô la Mỹ tháng 3/2014 tăng 0,02% so với tháng trước; giảm 0,07% so với tháng 12/2013; tăng 0,66% so với cùng kỳ năm 2013.
Biểu đồ 2:
Sau 3 tháng, CPI bình quân so với cùng kỳ năm trước (đường màu xanh đậm) cũng như CPI so với cùng kỳ năm trước, dao động trong khoảng từ trên dưới 5% (xem Biểu đồ 2).
Sự biến động của CPI ảnh hưởng đến giá trị đồng lương, thu nhập thực tế và cuộc sống của người lao động, đặc biệt với nhóm ở các ngạch lương thấp và đây là một yếu tố mà những người làm việc trong lĩnh vực quản trị nhân lực cũng như lãnh đạo các doanh nghiệp cần thường xuyên lưu tâm, theo dõi ■
Khái niệm CPI:
[1] Kinh tế học : Chỉ số giá tiêu dùng CPI là gì?
[2] Chỉ số giá tiêu dùng (trang Wiki)
[3] How Do I Calculate the Inflation Rate?
[4] Consumer price index
[5] Consumer price index (About.com)
[6] Cách tiếp cận về nội dung và phương pháp tính lạm phát cơ bản tại Việt Nam (Saga)
Các bản tin gần đây: Bản tin số 73, Bản tin số 74, Bản tin số 75.
DTK Consulting, 28/3/2014
|